The World’s Longest Tv Show! 📺 18,000+ Episodes, 72 Years! Why Did It End?

The World’s Longest Tv Show! 📺 18,000+ Episodes, 72 Years! Why Did It End? ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ: 18,000+ ਐਪੀਸੋਡ, 72 ਸਾਲ! ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ ਖਤਮ? ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕੀ ਕੋਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸ਼ੋਅ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਚੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ—ਇੱਕ ਸਾਲ, ਦੋ, ਜਾਂ ਚਾਰ ਸਾਲ – ਠੀਕ ਹੈ? ਗਲਤ! 

ਇੱਕ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ ਜੋ ਟੀਵੀ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ 15 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ – ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਹਾਣੀ ਕੀ ਸੀ? ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਜੋੜੀ ਰੱਖਿਆ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਖਾਸ ਸੀ? ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਸ਼ੋਅ ਆਖਰਕਾਰ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਪਕੜ ਕਿਉਂ ਗੁਆ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਸੀ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਬਚਾ ਨਹੀਂ ਸਕੀ?

ਪਰ ਕੀ ਇੱਕ ਸ਼ੋਅ ਜੋ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਸੱਚਮੁੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਕੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਅਮਿੱਟ ਵਿਰਾਸਤ (legacy) ਛੱਡ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਦੋਸਤੋ, ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ ਤੁਹਾਡੇ ਆਪਣੇ ਚੈਨਲ ‘ਤੇ! ਮੈਂ ਹਾਂ ਮਨਪ੍ਰੀਤ। ਅੱਜ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦਾ ਹਾਂ। ਕੋਈ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ ਕਿੰਨਾ ਲੰਬਾ ਚੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਸੋਚੋਗੇ, ਇੱਕ ਸਾਲ, ਦੋ ਸਾਲ, ਜਾਂ ਜੇ ਕੋਈ ਸ਼ੋਅ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਿੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ 5 ਜਾਂ 10 ਸਾਲ। ਸਾਡੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ‘ਸੀਆਈਡੀ‘ ਵਰਗੇ ਸ਼ੋਅ 20 ਸਾਲ ਤੱਕ ਚੱਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਦੁਬਾਰਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਚਾਲੂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜੋ 20, 30, ਜਾਂ 40 ਸਾਲ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ 50 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ ਹੋਵੇ? ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਇੱਕ ਸਾਲ, ਦੋ, ਜਾਂ ਚਾਰ ਸਾਲ – ਠੀਕ ਹੈ? ਗਲਤ!

ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਟੀਵੀ ਡਰਾਮੇ ਦੀ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਗਿਨੀਜ਼ ਬੁੱਕ ਆਫ਼ ਵਰਲਡ ਰਿਕਾਰਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਸ਼ੋਅ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ‘ (Guiding Light)। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸ਼ੋਅ ਟੀਵੀ ‘ਤੇ 55 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਵੀ ਲੋਕ ਹੈਰਾਨ ਸਨ। ਪਰ ਅਸਲ ਕਹਾਣੀ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ (soap opera) ਸੀ ਜੋ ਚੱਲਦਾ ਹੀ ਗਿਆ, ਚੱਲਦਾ ਹੀ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸ਼ੋਅ ਦੇ ਪੂਰੇ ਸਫ਼ਰ ਨੂੰ ਜਾਣਾਂਗੇ – ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਫ਼ਰ ਜੋ ਟੀਵੀ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ। ਤਾਂ ਜੁੜੇ ਰਹੋ ਸਾਡੇ ਨਾਲ, ਅਤੇ ਜਾਣੋ ਇਸ ਅਦੁੱਤੀ ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਕਹਾਣੀ।

ਰੇਡੀਓ ਦੇ ਦਿਨ: ਜਦੋਂ ਟੀਵੀ ਰਾਜਾ ਨਹੀਂ ਸੀ

‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਟੀਵੀ ਤੋਂ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਰੇਡੀਓ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇਖਦੇ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸੁਣਦੇ ਸਨ। ਸਾਲ ਸੀ 1937। ਇਸ ਸ਼ੋਅ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਸੀ ਇਰਨਾ ਫਿਲਿਪਸ (Irna Phillips), ਜਿਸਨੂੰ ਅੱਜ “ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ ਦੀ ਮਾਂ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਰਨਾ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਟੀਚਰ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਲਿਖਣ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦਾ ਡਰਾਮਾ ਬਣਾਇਆ ਜੋ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 21 ਜਨਵਰੀ, 1937 ਨੂੰ ਐਨਬੀਸੀ ਰੇਡੀਓ (NBC Radio) ‘ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ (broadcast) ਹੋਇਆ। ਇਹ 15-ਮਿੰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਸੀਰੀਅਲ (serial) ਸੀ। ਇਸਦੀ ਮੂਲ ਕਹਾਣੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ (moral) ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਇੱਕ ਕਾਲਪਨਿਕ ਉਪਨਗਰ (fictional suburb) ਫਾਈਵ ਪੁਆਇੰਟਸ (Five Points) ਵਿੱਚ ਸੈੱਟ ਸੀ। ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਇੱਕ ਪਾਦਰੀ, ਰੈਵਰੈਂਡ ਜੌਨ ਰੂਥਲੈਜ (Reverend John Ruthledge) ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਸਟੱਡੀ (study) ਦੀ ਖਿੜਕੀ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਦੀਵਾ ਜਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਭਟਕੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ “ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਕ ਰੋਸ਼ਨੀ” ਜਾਂ “ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ” ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ। ਲੋਕ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਾ ਸੀ।

ਇਰਨਾ ਫਿਲਿਪਸ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਅਨੁਭਵਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਗੁਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਰੇਡੀਓ ‘ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਵਚਨ ਸੁਣ ਕੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪਾਉਂਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਉਸੇ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸ਼ੋਅ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸ਼ੋਅ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਰਨਾ ਫਿਲਿਪਸ ਦੀ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਸੋਚ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ ਦੇ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਪਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੌਲੀ ਆਰਗਨ ਸੰਗੀਤ (organ music) ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਹਰ ਐਪੀਸੋਡ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਮੋੜ ‘ਤੇ ਖਤਮ ਕਰਨਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਲਿਫਹੈਂਗਰ (cliffhanger) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਦਰਸ਼ਕ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਦੇ ਐਪੀਸੋਡ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਪਾਤਰਾਂ ਦੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ (psychological) ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ। ਇਹ ਸ਼ੋਅ ਰੇਡੀਓ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ।

ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯੁੱਗ

1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ – ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ। ਇਰਨਾ ਫਿਲਿਪਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਡਿਊਸਰਾਂ (producers) ਨੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਮਾਧਿਅਮ (medium) ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਪਛਾਣਿਆ। 30 ਜੂਨ, 1952 ਨੂੰ, ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਨੇ ਟੀਵੀ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਅਜੀਬ ਸੀ। ਸ਼ੋਅ ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਦੋਵਾਂ ‘ਤੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇੱਕੋ ਕਹਾਣੀ ਅਤੇ ਇੱਕੋ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨਾਲ, ਤਾਂ ਜੋ ਪੁਰਾਣੇ ਰੇਡੀਓ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਟੀਵੀ ‘ਤੇ, ਇਹ ਇੱਕ 15-ਮਿੰਟ ਦਾ ਲਾਈਵ (live) ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸੀ। 1956 ਵਿੱਚ, ਰੇਡੀਓ ਸੰਸਕਰਣ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ ਬਣ ਗਿਆ।

ਟੀਵੀ ‘ਤੇ ਆਉਣ ਨਾਲ, ਸ਼ੋਅ ਦਾ ਫੋਕਸ (focus) ਵੀ ਬਦਲਿਆ। ਕਹਾਣੀ ਹੁਣ ਪਾਦਰੀ ਤੋਂ ਹਟ ਕੇ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪਰਿਵਾਰ, ਬਾਊਰ ਪਰਿਵਾਰ (Bauer family) ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੋ ਗਈ। ਪਾਪਾ ਬਾਊਰ (Papa Bauer) ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਬੱਚਿਆਂ – ਬਰਟ (Bert) ਅਤੇ ਬਿਲ (Bill) – ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹ ਗਈਆਂ। ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਜੋੜੀ ਰੱਖਿਆ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਖਾਸ ਸੀ? ਇਸਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਸੀ ਇਸਦਾ ਯਥਾਰਥਵਾਦ (realism)। ਸ਼ੋਅ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ ਜੋ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ – ਵਿਆਹ, ਤਲਾਕ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼, ਪੈਸੇ ਦੀ ਤੰਗੀ, ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਮਨੋਰੰਜਨ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਹ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਬਰਟ ਬਾਊਰ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਚੈਰਿਟਾ ਬਾਊਰ (Charita Bauer) ਨੇ ਲਗਭਗ 35 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਨਿਭਾਇਆ, ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਬਣ ਗਈ। ਦਰਸ਼ਕ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਹੱਸੇ, ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਰੋਏ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਮਝਣ ਲੱਗੇ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੋਅ ਵੀ ਵਧਦਾ ਗਿਆ। 1967 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਬਲੈਕ ਐਂਡ ਵ੍ਹਾਈਟ ਤੋਂ ਰੰਗੀਨ (color) ਹੋ ਗਿਆ। 1968 ਵਿੱਚ, ਇਸਦਾ ਸਮਾਂ 15 ਮਿੰਟ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 30 ਮਿੰਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅਤੇ 1977 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਪੂਰੇ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਦਾ ਸ਼ੋਅ ਬਣ ਗਿਆ।

ਇਸਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿੰਮਤ ਦਿਖਾਈ। 1962 ਵਿੱਚ, ਇਸਨੇ ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਕੈਂਸਰ (uterine cancer) ‘ਤੇ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਦਿਖਾਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਪ ਟੈਸਟ (Pap test) ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧੀ। ਇਸਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਲਤ (alcoholism), ਗੋਦ ਲੈਣ (adoption), ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਟੀਵੀ ‘ਤੇ ਵਰਜਿਤ (taboo) ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ।

ਬਦਲਦੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਸਾਲ

1980 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ, ਟੀਵੀ ਦਾ ਲੈਂਡਸਕੇਪ (landscape) ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕੇਬਲ ਟੀਵੀ (cable TV) ਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਕੋਲ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਕਲਪ ਸਨ। ਦੂਜੇ ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ ਵਧੇਰੇ ਐਕਸ਼ਨ-ਪੈਕਡ (action-packed) ਅਤੇ ਗਲੈਮਰਸ (glamorous) ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਲਈ, ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਕਹਿਣ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ। ਕਹਾਣੀਆਂ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਪਰਿਵਾਰਕ ਡਰਾਮੇ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਰਹੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਐਕਸ਼ਨ, ਸਾਹਸ (adventure), ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ-ਕਲਪਨਾ (science-fiction) ਦੇ ਤੱਤ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਵਾਰਸ, ਕਲੋਨ (clones), ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ, ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਸੂਸੀ ਵਰਗੇ ਪਲਾਟ (plots) ਆਉਣ ਲੱਗੇ। ਇਸਨੇ ਸ਼ੋਅ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ਗੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।

ਕਈ ਅਦਾਕਾਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿਤਾਰੇ ਬਣੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੇਵਿਨ ਬੇਕਨ (Kevin Bacon), ਜੇਮਸ ਅਰਲ ਜੋਨਸ (James Earl Jones), ਅਤੇ ਕੈਲਿਸਟਾ ਫਲੌਕਹਾਰਟ (Calista Flockhart)।

ਪਰ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ, ਸ਼ੋਅ ਦੀਆਂ ਰੇਟਿੰਗਾਂ (ratings) ਲਗਾਤਾਰ ਡਿੱਗਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਸ਼ੋਅ ਆਖਰਕਾਰ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਪਕੜ ਕਿਉਂ ਗੁਆ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਸੀ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਬਚਾ ਨਹੀਂ ਸਕੀ? ਇਸਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਸਨ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਅਤੇ ਰਿਐਲਿਟੀ ਟੀਵੀ (reality TV) ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਬਦਲ ਗਏ ਸਨ। ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਦਰਸ਼ਕ, ਯਾਨੀ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਘਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ, ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈਆਂ ਸਨ। ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਘੱਟਦੀਆਂ ਰੇਟਿੰਗਾਂ ਅਤੇ ਵਧਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਕਾਰਨ, ਸੀਬੀਐਸ ਨੈੱਟਵਰਕ (CBS Network) ਨੇ ਸ਼ੋਅ ਦੇ ਬਜਟ (budget) ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ। 2008 ਵਿੱਚ, ਸ਼ੋਅ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਇੱਕ ਆਖਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ, ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਸਟੂਡੀਓ ਸੈੱਟਾਂ (studio sets) ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਸਲ ਸਥਾਨਾਂ (real locations) ‘ਤੇ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਥਿਰ ਕੈਮਰਿਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਫੜੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੈਮਰਿਆਂ (handheld cameras) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਦਿੱਖ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਰ ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆਇਆ, ਅਤੇ ਰੇਟਿੰਗਾਂ ਹੋਰ ਡਿੱਗ ਗਈਆਂ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2009 ਨੂੰ, ਸੀਬੀਐਸ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਨੂੰ ਬੰਦ (cancel) ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇੱਕ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਕ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ

18 ਸਤੰਬਰ, 2009 ਨੂੰ, ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਦਾ ਆਖਰੀ ਐਪੀਸੋਡ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੋਇਆ। 72 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ, ਜੋ 1937 ਵਿੱਚ ਰੇਡੀਓ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਆਖਰਕਾਰ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਟੀਵੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਇੱਕ ਪੂਰਾ ਯੁੱਗ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ।

‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਬਹੁਤ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸਦੇ ਨਾਮ ਗਿਨੀਜ਼ ਵਰਲਡ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ – “ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਟੀਵੀ ਡਰਾਮਾ“। ਇਸਦੇ ਕੁੱਲ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਕੁੱਲ 18,262 ਐਪੀਸੋਡ ਬਣਦੇ ਹਨ! ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਟੁੱਟਣਾ ਲਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਹੈ।

ਇਸਨੇ ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ ਦੀ ਵਿਧਾ (genre) ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀ ਕਹਿਣ ਦੀਆਂ ਕਈ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸਿਰਫ਼ ਮਨੋਰੰਜਨ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮਾਧਿਅਮ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੇ ਲੱਖਾਂ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਦੋਸਤ, ਇੱਕ ਸਾਥੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਹੋਈਆਂ, ਅਤੇ ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਮੌਜੂਦਗੀ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ। ਦਾਦੀ-ਨਾਨੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਧੀਆਂ ਤੱਕ, ਕਈ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਦੇਖਣ ਦੀ ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਅੰਤ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸ਼ੋਅ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਅਮਰੀਕੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਅੰਤ ਸੀ। ਇਹ ਉਸ ਕਲਾਸਿਕ ਸੋਪ ਓਪੇਰਾ ਯੁੱਗ ਦਾ ਅੰਤ ਸੀ ਜਦੋਂ ਪੂਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਇਕੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਅੱਜ, ਜਿੱਥੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮੰਗ ‘ਤੇ (on-demand) ਦੇਖਣ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ੋਅ ਹਨ, ਉੱਥੇ ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਕਹਾਣੀ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਜੋੜ ਸਕਦੀ ਸੀ।

ਸਿੱਟਾ

ਤਾਂ ਦੋਸਤੋ, ਇਹ ਸੀ ‘ਗਾਈਡਿੰਗ ਲਾਈਟ’ ਦੀ ਅਦੁੱਤੀ ਅਤੇ ਰਿਕਾਰਡ-ਤੋੜ ਕਹਾਣੀ। ਇੱਕ ਸ਼ੋਅ ਜੋ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਰੇਡੀਓ ਡਰਾਮੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਟੀਵੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਸਨੇ ਸਾਨੂੰ ਹਸਾਇਆ, ਰੁਆਇਆ, ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਇਸਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਦਮ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਹ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਜੀ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਕਿਵੇਂ ਲੱਗੀ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ੋਅ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ? ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਹੇਠਾਂ ਕੁਮੈਂਟ ਸੈਕਸ਼ਨ (comment section) ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ।